Siyasi ve ekonomik gündemin belli başlı konularından birisi “EYT”; Yani Emeklilikte yaşa takılanlar. Milyonlarca insan prim gününü doldurdukları halde yaş şartına takıldıkları için emekli olamıyor.
Bu konuda Erdoğan, son olarak 3 gün önce şöyle konuştu:
“Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. Bizim ülkenin başına da bu erken emekliliği dolayanlar, bunun bedelini ödediler. Niçin erken emeklilik? Bırakalım ne zaman emekli olması gerekiyorsa o zaman emekli olsun ve parasını alsın. Erken emekli olduğu zaman ideal ücreti alamayacak hem de ikinci bir iş aramak suretiyle ikinci iş ile işsizliğe öncü olacak. SGK sistemimizin çökmesini istemelerinin tek sebebi kaos ortamından kendilerine siyasi rant devşirme hesabıdır. Biz bunu yapmayacağız. Arkadaşlarıma söylüyorum, ‘Beni bu yola asla teşvik etmeyin’. Milletimin zararına olan bir şeye asla yokum. Seçim kaybetsek de yokum. Bütün dünya bizim sistemimizi kendine uyarlamaya çalışıyor, bizdeki bazı köhne zihniyetler sistemi çökertmek için hinlik peşinde koşuyor.”
-Bu da Kadrosuzluktan EYT-
Size “Yeni Türkiye”de yaşanan bambaşka bir EYT tablosunu anlatmak istiyoruz.
Bilindiği gibi, her yıl Yüksek Askeri Şura kararları ile birçok asker “Kadrosuzluktan” emekliye sevk ediliyor. Ve yine bilindiği gibi sözkonusu kararlar, Cumhurbaşkanı başkanlığındaki YAŞ toplantılarında alınıyor.
Bu durumdaki askerler için gerek Emekli Sandığı, gerek TSK Personel Kanunu, gerekse de Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda istisnai düzenleme var.
“Özel kanunları gereğince kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenlere yaş şartı aranmaksızın prim ödeme gün sayısının 9 bin gün olması halinde yaşlılık aylığı bağlanır” deniliyor, yani yaş şartı aranmıyor.
Milli Savunma Bakanlığı da kadrosuzluktan emekliye sevk onaylarını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na gönderiyor. Sonrasında bu kişilere emekli aylığı bağlanıyor ve emekli ikramiyesi ödeniyor.
Daha doğrusu, “Eskiden böyleydi” dememiz gerekiyor.
Neden mi?
Bizim şimdilik tespit edebildiğimiz, 2018 ve 2019 YAŞ kararıyla bu şekilde emekli edilen üç albaya Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, ne emekli maaşı bağladı ne de emekli ikramiyesi ödedi.
Gerekçe; “Yaş şartını taşımamaları”…
Haliye bu uygulama dava konusu oldu. Önce geçen yıl kadrosuzluktan emekli edilen iki albayın Bölge İdare Mahkemelerine açtığı davalara bakalım.
Tam 1 yıl süren her iki davada da; İlgili kanunlardaki “İstisnai” düzenlemeler hatırlatıldıktan sonra “Emekli aylığı bağlanmamasının hukuka aykırı olduğu, telafisi güç zararlar doğuracağı, uygulama ile güvenlik ve mülkiyet haklarının ihlal edildiği” sonucuna varılarak, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yaptığı işlemin yürürlüğünün durdurulması, ayrıca “Yoksun kalınan parasal hakların hak ediş tarihinden ödeme tarihine kadar işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi” kararlaştırıldı.
Ne mi oldu?
Geçtiğimiz günlerde bu kararlardan birisine itiraz eden Sosyal Güvenlik Kurumu, 1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emekliliğe hak kazanabilmek için hizmet süresine ilave olarak yaş şartının da getirildiğini kaydetti. İtirazda şöyle denildi:
“Emekli Sandığı Kanunu’ndaki, ‘TSK bünyesinde çalışmakta iken kadrosuzluk sebebiyle emekliye sevk edilenlere aylık bağlanması için yaş şartının aranmayacağı’maddesi gerekçesiyle yürütmenin durdurulmasına karar verilmiş olsa da TSK Personel Kanunu gereğince 61 yaşını doldurmadan emekli aylığı bağlanmayacağı hükme bağlanmış olup, kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenlerde ise 61 yaş şartı aranmamakla birlikte bu hususun sadece 61 yaş şartının bir istisnası olduğu, dolayısıyla kadrosuzluktan resen emekliye sevk edilenlerin emeklilik hakkını, kanunda öngörülen emeklilik yaşını doldurduğunda elde edeceği açıktır. Buna göre, davacının hizmet süresine ilaveten 61 yaş koşulunu da sağlaması gerekmektedir. Buna da 25 Eylül 2021 tarihinde emekli aylığı bağlanmaya hak kazanacağı sonucuna ulaşıldığından, davacıya emekli aylığı bağlanmaması ve emekli ikramiyesi ödenmemesi yönünde tesis edilen işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.”
Sonuç mu?
İtirazı görüşen Mahkeme, Sosyal Güvenlik Kurumu’nu haklı buldu ve Bölge İdare Mahkemesi’nin kararını oy birliğiyle reddetti.
YAŞ kararıyla bu yıl 30 Ağustos tarihi itibarıyla kadrosuzluktan emekli edilen pilot albay Y.S.’ın durumuna gelince;
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar onaylı emekliliğe sevk yazısı kendisine ve ilgili kurumlara gönderildikten sonra gerekli evrakları tamamlayıp, aylık bağlanması ve emekli ikramiyesinin verilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurdu.
Başvurunun üzerinden 60 gün geçtiği halde SGK cevap vermedi, yani başvuruyu zımnen reddetti.
O da Bölge İdare Mahkemesi’ne dava açtı.
Düşünün, 25 yıl fiili hizmeti, öngörülen primin çok üstünde prim ödemesi var…
Daha önemlisi, kendi istek ve iradesi dışında tümüyle devletin kararı ile emekliye sevk edilmiş…
Ama SGK’nın mantığına göre, yaş şartını ancak 16 Haziran 2025’te sağlayacağı için emekli sayılmıyor, maaşını ve ikramiyesini alamıyor. Hiçbir sosyal güvencesi de yok…
Kadrosuzluktan emekliye sevk edilen askerlerle ilgili yasalar halen yürürlükteyken,
Yaş şartının getirildiği 2008’den 2018’e kadar bunlara uyulmuşken,
Anayasa’nın 60’ıncı maddesinde, “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir” yazıyorken, SGK’nın son 2 yılda böylesi bir uygulamaya tevessül etmesi her anlamda büyük bir garabet değil midir?..
Ve de bunun sebebi nedir?.. Bilgisizlik mi?.. Askerlere yeni bir tavır mı?.. SGK’daki açığı kapatmak için “Ne koparsak kârdır” mantığı mı?
Müyesser YILDIZ
13 Aralık 2019
Odatv Link: https://odatv4.com/yazar/muyesser-yildiz/kadrosuzluktan-emekli-edilen-askerlere-garip-muamele-13121909.html