TBMM İnsan Hakları Komisyonu’nun askeri cezaevlerinde inceleme yapmasının iki sebebi vardı.
Biri “İslami inançları” gereği askerlik yapmayı reddeden Enver Aydemir’in hapis cezasına çarptırılması, diğeri de Kayseri Hava İkmal Komutanlığı’nda görevli üç astsubayın askeri belgede tahrifat yaptıkları ve “Işıkevler mensubu” oldukları iddiasıyla tutuklanmasıydı.
Kayseri’deki olay için özellikle cemaat medyası bastırdı, bu konuda Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’e çok sayıda talep gitti. O da TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun AKP’li Başkanı Zafer Üskül’ün devreye girmesini istedi.
Eskişehir cezaevinde olan “vicdani retçi” Enver Aydemir ise sadece iktidar medyası değil, Batı’daki insan hakları örgütlerince de desteklendi. Türkiye’de vicdani ret uygulamasına geçilmesini isteyen AB ve Avrupa Konseyi, konuyu hemen gündemine alırken, TBMM ve İktidara, Aydemir’le ilgili çeşitli dilekçeler ulaştırıldı.
Bu gelişmeler üzerine Başkan Üskül, Eskişehir ve Kayseri askeri cezaevlerinin denetlenmesi amacıyla bir alt komisyon kurulmasını kararlaştırdı. Ancak CHP ve MHP’li üyelerin, “Madem öyle, Hasdal’a da gidilsin” önerisi üzerine kapsam genişletilip listeye Hasdal’ın yanı sıra Mamak Cezaevi de alındı.
Aydemir’den Hiç Söz Edilmedi
Komisyon üyeleri ilk olarak Enver Aydemir için Eskişehir askeri cezaevine gitti ve kendisiyle de görüştü. Buna rağmen hazırlanan raporda Aydemir’den tek kelimeyle bile söz edilmediği görüldü.
Bunun sebebini sorduğumuz komisyon üyeleri, görüşmede Aydemir’in tavır ve konuşmalarından “inançları gereği vicdani retçi” olduğu konusunda şüpheye düştüklerini, sonrasında yaptıkları araştırmada da gerçek bir “vicdani retçi” olmadığı sonucuna varıp gündeme taşımaktan vazgeçtiklerini söylediler. Bu konuda tüm komisyon üyelerinin fikir birliğine vardığı, AB veya Avrupa Konseyi’nden gelecek eleştiri ya da sorulara ise “Vicdani retçi, dünyanın her yerinde, herhangi bir ordusunda, hiçbir şarta bağlı olmadan askerlik yapmayı reddedendir. Oysa adı geçen kişi böyle değil.” cevabının verilmesinin kararlaştırıldığı öğrenildi.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun Enver Aydemir hakkında bu sonuca varmasında, askeri mahkemede yaptığı şu savunmanın etkili olduğu bildirildi:
“Vicdani kanaatlerim nedeniyle mevcut düzen içerisinde laik ve demokratik Türkiye Cumhuriyeti adına Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde askerlik yapmam mümkün değildir. Ben vicdanen Allah’ın ve Kuran-ı Kerim’in emirlerinin doğrudan doğruya uygulandığı bir rejimle yönetilen ülke adına askerlik gibi önemli bir vazifeyi yapabilirim. Ancak Türkiye Cumhuriyeti sisteminin benim düşündüğüm anlamda bireylere yeterli hak ve özgürlükleri tanımadığı için bu ülke için askerlik yapmam mümkün değildir… Yargılamalarım neticelendikten sonra dahi askerlik yapmak amacıyla birliğime teslim edilirsem yine askerlik yapmayacağım. Bunun yerine ortak yaşamın gerekleri uyarınca belli kamu hizmetlerini yapabilirim. Ancak bu hizmetleri kesinlikle Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin resmi kurum ve kuruluşlarında yapmayacağım…”
Komisyon raporunda, “vicdani ret” ve Enver Aydemir konularına hiç girilmese de, Aydemir’in şiddetle protesto ederek uymadığı “askeri elbise giyme” uygulaması ve katı disiplin, tüm sivil mahkumların ortak sorunu olarak eleştirildi.
Müyesser YILDIZ
18 Haziran 2010
Odatv Link: https://odatv4.com/yazar/muyesser-yildiz/turkiye-ile-ilgili-oyle-kritik-bir-madde-var-ki-31102003.html
Odatv yeni link: https://www.odatv4.com/yazarlar/muyesser-yildiz/laik-tskda-askerlik-yapmayacagim-1806101200-10843