Bu ay başında yapılan 1 saatlik YAŞ toplantısında; Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler’in görev süresinin uzatılıp yeni Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlarının atanması, beraberinde bir üst rütbeye yükseltilen ya da emekliye sevkedilen komutanların belirlenmesinden sonra dün de TSK’daki yeni görevlendirmeler kararlaştırıldı.
Kelimenin tam anlamıyla; üç tarafımız denizler, dört tarafımız düşmanlarla çevrilmiş bir ortamda bugünün ve geleceğin TSK komuta kademesi belirlenirken, medyamızın büyük bölümü, sözkonusu görevlendirmeleri yorumsuz aktarıp kimin nereye verildiğini yazmakla yetindi. Ama “TSK’da yıldızlı atama” başlığını kullanmaktan da geri kalmadı.
Neymiş bu “yıldızlı atama”? Örneğin Ege Ordu Komutanı Orgeneral Ali Sivri 1. Ordu Komutanlığı’na verilirken, Ege Ordu’ya da 1. Ordu Komutanı Korgeneral Kemal Yeni getirilmiş. Toplamda ise 126 general ve amirale yeni görev verilmiş.
Yeni Komutanların Hedefleri
Yeni görevlendirmelerden bazılarını analiz etmeden evvel, dün Hava Kuvvetleri Komutanlığı (HKK) ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda (DKK) yapılan devir-teslim törenlerinindeki konuşmaları aktaralım.
HKK’daki törende Savunma Bakanı Hulusi Akar, YAŞ sürecini geride bıraktıklarını belirterek terfi eden ve emekli olan komutanlara iyi dileklerini bildirdi. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra Hava Kuvvetleri’ndeki pilot probleminin giderek arttığını kaydeden Akar, “Buna rağmen arkadaşlarımızın emir ve komutasında pilotlarımızın, gençlerimizin dirayetiyle mukavemetiyle kahramanlık ve fedakarlıklarıyla bir pilot, 5 pilotun işini yaptı. Herhangi bir şekilde bizlere sorun yaşatmadılar.” dedi.
Yeni Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Gülan da, “Görev yapacağım süre içerisinde personelimle birlikte benimseyeceğimiz temel hedef, milli hak ve menfaatlerin gerektirdiği an ve coğrafyada devletimizin ve milletimizin emrinde verilecek görevleri etkin bir şekilde yerine getirmek için daima harbe hazır olacağız.” açıklamasını yaptı.
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndaki törende ise Bakan Akar şunları söyledi:
“Denizlere sığmayan Deniz Kuvvetleri Komutanımızın yaptığı bu hizmetler daima büyük bir saygıyla, büyük bir hatıra olarak fotoğraflarda, videolarda ve insanların hafızasında bireysel ve kurumsal hafızada mutlaka yaşatılacak ve saygıyla anılacaktır. Böyle bir dönemde Deniz ve Hava Kuvvetleri’ni komuta etmek gerçekten ayrıcalıktır. Aklınıza gelebilen bütün taktik ve teknik konular üzerinden çalışmalar, uygulamalar yapıldı. Gerçekten ne kadar bilgisi, tecrübesi varsa arkadaşlarımın bunların hepsini vatan için millet için bayrak için Cumhuriyet için kullanma fırsatı oldu. Bu dönemde ülkemizin, milletimizin, devletimizin hak, alâkâ ve menfaatlerini kollamak ve korumak için ölürsek şehit, kalırsak gazi anlayışıyla karada, denizde, havada çok ciddi, yoğun, anlamlı, kapsamlı, bilinçli bir mücadele yapılmıştır.”
Yeni Komutan Oramiral Ercüment Tatlıoğlu da mevcut güvenlik ortamı göz önünde bulundurulduğunda denizlerdeki hak ve menfaatlerin layıkıyla korunabilmesi için Deniz Kuvvetleri’nin her zamankinden daha etkin, caydırıcı ve saygın olması gerektiğini vurgulayıp, “Bu bilinçle, Ulu Önder Atatürk’ün gösterdiği mükemmel ve kadir bir Türk donanmasına malik olmak hedefi doğrultusunda bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Deniz Kuvvetlerimizi her bakımdan çok daha ileri seviyeye taşımak birinci öncelikli görevimiz olacaktır.” diye konuştu.
Bu güzel dilek ve temennilerin ardından yeni görevlendirmelere gelelim.
ABD-Yunanistan Yığınak Yaparken
Kara Kuvvetleri Komutanlığı’ndaki (KKK) en önemli değişiklik, Ege Ordu ile 1. Ordu Komutanlarının yer değiştirmesi oldu.
Teamüllere göre, 1. Ordu Komutanlığı’na hep orgeneral seviyesinde atama yapılırken, geçen yıl buraya Korgeneral Kemal Yeni verilerek bir gelenek bozuldu. Şimdi ise buraya Ege Ordu Komutanı Orgeneral Ali Sivri atanarak teamüle dönüldü.
Ancak biliyoruz ki, Ege Ordu Komutanlığı da normalde orgeneral seviyesinde temsil edilen ve NATO’ya bağlı olmayan yegâne komutanlığımız. Şimdi ise bu komutanlığın seviyesi düşürülmüş oldu. Yunanistan’ın Ege’nin gaspına yönelik faaliyetlerinin arttığı, ABD’nin Dedeağaç’ta üslendiği bir dönemde üzerinde düşünülmesi ve konuşulması gereken bir karar değil mi?
KKK Personel Daire Başkanı Niye Gitti?
KKK’daki bir diğer dikkat çekici değişiklik, 2018’de Tuğgeneralliğe, geçen yıl da Tümgeneralliğe terfi ettirilen ve önce Tayin Daire Başkanı, ardından Personel Başkanı olan Sebahattin Kılınç‘ın bu önemli görevden alınıp EDOK Eğitim Tümen Komutanlığı’na verilmesi oldu.
YAŞ toplantısından önce, Kılınç’ın 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra 2-3 ay tutuklu kaldığı, ayrıca -2020 YAŞ’ında terfi ettirilip Kara Kuvvetleri Komutanlığı İstihbarat Başkanlığı‘na atanınca “FETÖ”cü olduğu ortaya çıkıp tutuklanan- eski tuğgeneral Serdar Atasoy‘un Kılınç’ın da adını verdiği, ancak isminin ifadeden çıkartıldığı yönünde iddialar ortaya atılmıştı.
Tümgeneral Kılınç’ın yerine Personel Başkanlığı’na, Kara Kuvvetleri Tayin Daire Başkanı Tuğgeneral Erkan Karan‘ın getirildiğini belirtip yine KKK’da önemli bir başka değişikliğe geçelim.
Azerbaycan’dan Diyarbakır’a
Albay rütbesindeyken Balyoz kumpasında tutuklanan ve 31 ay hapis yattıktan sonra beraat eden Bahtiyar Ersay, Azerbaycan-Ermenistan savaşından beri Azerbaycan Görev Gücü Komutanı olarak görev yapıyordu. Son YAŞ’ta Korgeneralliğe terfi ettirildi, dünkü atamalarda da Azerbaycan’dan alınıp Diyarbakır 7. Kolordu Komutanlığı‘na getirildi.
Geçen yılın aksine, bu yıl yurtdışında görevlendirilen komutanların isimleri açıklanmadığı için Azerbaycan’a atama yapılıp yapılmadığını, yapıldıysa kimin gönderildiğini bilmiyoruz; ama Ermenistan ve hamilerinin rahatsız olduğu Bahtiyar Ersay‘ın görevinin tam da “Ermenistan’la açılım” döneminde değiştirilmesinin altını çizelim.
Bir “Hükümet Yanlısı” Daha
Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndaki görevlendirmelere geçelim.
İktidar medyası, YAŞ’tan önce Hava Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Korgeneral İsmail Güneykaya ile Hava Eğitim Komutanı Korgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu‘nun bir üst rütbeye terfi ettirilmesinin beklendiğini duyurmuştu.
Bu beklenti kısmen gerçekleşti; Kadıoğlu Korgeneraliğe yükseltilirken Güneykaya’nın görev süresi uzatıldı. Bu arada Milli Savunma Üniversitesi Hava Harp Okulu Komutanı Tümgeneral İsmail Günaydın da Korgeneral oldu.
Kadıoğlu’nun 15 Temmuz’da darbecilerin bulunduğu Akıncı Üssü’nün bombalanması talimatını veren dönemin Başbakanı Binali Yıldırım’dan yazılı emir isteyen isim olduğunu, İsmail Günaydın için ise 15 Temmuz’dan önce yapılan “hassas kaynak” araştırmasında, hakkında “Terfi etmeli, hükümet yanlısı” denildiğini hatırlatalım.
İşte yeni görevlendirmeler ile Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu Eskişehir’deki Muharebe Hava Kuvvet Komutanlığı‘na, Korgeneral İsmail Güneykaya Hava Eğitim Komutanlığı‘na, Korgeneral İsmail Günaydın ise Genelkurmay İstihbarat Başkanlığı‘na atandı.
Belçika’daki Türk Askeri Temsil Heyeti Başkanı olan Tümgeneral İsmail Üner de İzmir Çiğli’deki 2. Ana Jet Üs Komutanlığı‘na getirildi. 15 Temmuz’dan önceki “hassas kaynak” araştırmasında Üner için de “Terfi etmeli, hükümet yanlısı” denildiğini kaydedelim.
Hava Kuvvetleri Komutanlığı, 15 Temmuz’dan sonra en çok Personel Başkanlığı’na atanan isimlerle gündeme geldi.
Tam 5 yıl Başkanlık yapan Kutlay Demir‘in adının bir “FETÖ” itirafçısının ifadesinde geçtiği ortaya çıkınca, geçen yıl Diyarbakır 8. Ana Jet Üs Komutan Yardımcılığı‘na atandı. Bu sene de emekli edildi.
Demir’in Diyarbakır’a gönderilmesinden sonra İzmir Casusluk kumpasında 1.5 yıl hapis yatan Tuğgeneral Oğuz Okuyucu Personel Başkanı yapıldı. Ancak hem Okuyucu hem Personel Daire Başkanı Tuğgeneral Aziz Adalı da bu yıl emekliye sevk edildi.
İşte HKK Personel Başkanlığı’nda yaşanan bu hareketlilikten sonra o koltuğa Diyarbakır 8’inci Ana Jet Üs Komutanı Tuğgeneral Ali Özmen oturdu.
İstihbaratsız Komutanlık
Önemli “ilk”lerin yaşandığı Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndaki görevlendirmelere gelince;
Donanma Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu’nun Deniz Kuvvetleri Komutanı olmasıyla boşalan Donanma Komutanlığı’na DKK Kurmay Başkanı Koramiral Aydın Şirin‘in atanmasına kesin gözüyle bakılıyordu.
Ancak bu göreve Güney Deniz Saha Komutanı Koramiral Kadir Yıldız getirildi.
Ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarihinde ilk kez, DKK Kurmay Başkanı’ndan kıdemsiz bir isim Donanma Komutanı olarak atanmış oldu.
YAŞ toplantısı ve görevlendirmeler sırasında Koramiral Aydın Şirin’in sadece akaryakıt gemisi komutanlığı yaptığı, hiç filo komutanlığı görevinde bulunmadığına dikkat çekilmişti.
Kimileri, Şirin’in Donanma Komutanlığı’na verilmemesinde bu gerekçenin etkili olduğunu savunurken kimileri de Donanma Komutanlığı’nı DKK Harekât Merkezi’nden yönetmek için böyle bir tasarrufta bulunulduğunu, bunun ise harekât ile harekâtı destekleyen fonksiyonların ikinci plana atılması anlamına geldiğini ve ciddi sorunlara yol açacağını öne sürüyor.
DKK Harekât Başkanlığı demişken; son 2 yılda buraya atanan Balyoz kumpası mağdurlarından Yankı Bağcıoğlu ile Hasan Özyurt‘un sadece 1’er yıl görev yapıp ardından emekli edildiklerini, yeni görevlendirme ile buraya verilen Deniz Harp Enstitüsü Müdürü Tümamiral Rafet Oktar‘ın da Balyoz kumpası mağdurlarından olduğunu belirtelim.
DKK’daki dikkat çekici bir diğer görevlendirme, daha doğrusu görevlendirmeme ise şunlar:
Tuğgamiral Nejat İnanır İstihbarat Başkanı idi, Mayın Filo Komutanlığı‘na atandı. Tuğamiral Ramis Akın da Teknik Başkanı idi, MEBS Başkanlığı’na verildi.
Ancak gerek İstihbarat Başkanlığı’na gerekse Teknik Başkanlığı’na yeni görevlendirmeler yapılmadı veya unutuldu. Gelişmeleri takip edenler, Karargâh’taki en etkili isim olup -terfi etmesine rağmen- Personel Başkanlığı’nda kalmasına karar verilen ve MSB ile yakın çalışan Tümamiral Nihat Baran‘ın her iki görevi de yürütebileceği, bunun ise “FETÖ’yle mücadeleyi” ciddi şekilde etkileyeceği iddiasında bulunuyor.
Öte yandan geçmişte Koramirallerin görev yaptığı Denetleme ve Değerlendirme Başkanlığı‘na yeni amiral olmuş, 1995 mezunu Tuğamiral Yücel Darcan‘ın atanmasının altı çizilip bir anlamda bu önemli görevin de ikinci plana atıldığı kaydediliyor.
Tüm bunlardan sonra kanaatimiz; Genelkurmay Başkanlığı’nın ardından Kuvvet Komutanlığı karargâhlarının da gücü azalıyor, MSB güçleniyor!..
Müyesser YILDIZ
20 Ağustos 2022